HAYVAN HAKLARI TARİHİ

Osmanlı’da mancacı

Osmanlı’da halk sokak hayvanlarını beslemesi için mancacı denilen kişilere para verir, yardım ederdi.

Onlar da düzenli olarak sokakta aç kalan hayvanları beslerlerdi.

 

Yemek ama bilhassa kedi, köpek yemeği için kullanılan manca ifadesi İtalyanca yemek fiili olan "mangiare"den. ... Bu gelenek Osmanlı'dan sonra da devam etmiştir. Mancacı, kedi köpek yiyeceği demek olan mancayı satar; dileyen, mancacıdan aldığı yiyecekleri hayvanlara verir, dileyen parasını verir mancacı onların yerine sokak hayvanlarını düzenli olarak beslerdi.

1800’lü yıllarda neredeyse ülkenin her bölgesinde mancacı görmek mümkündü. B Köpek besleyicisi, hayvan besleyicisi gibi isimlerle de tarih kitaplarında adları geçmiştir.

Bu kültür, yabancılar tarafından oldukça ilgi çektiği için sadece bu konu üzerine yazılan eserleri bulmak da mümkündür. Catherıne PINGUET “İstanbul’un Köpekleri” adlı eserinde mancacılık mesleği, Türk halkının hayvanseverliği ve merhametini konu almıştır. Günümüzde dahi Türklerin bu davranışları dikkat çekmekte ve birçok yabancı kanalda, Türklerin hayvanlara neden bu kadar önem verdiği gibi konular işlenmektedir.

Mesleğin doğuşu, hayvanları beslemek için maddi kazanç elde etmek değildir. Bir kaynakta köpek yeminin herhangi bir şeyle takas edilebileceği anlatılmış ve bunun büyük bir keyif olduğundan bahsedilmiştir. Mancacılık mesleği, Osmanlı halkının tüm hayvanlara verdiği değerin ve onların yaşamlarını korumak adına halkın uğraştığının kanıtıdır.

istanbulda 1970 lere kadar vardı bunlardan. özellikle cami önlerinde dururlardı. güvercinlere yem atar gibi onlardan mama alıp kedi köpekleri beslerdiniz. cuma günleri çok iş yaparlardı. hayır yapmak isteyenler onlara para verip düzenli olarak hayvanları besletirdi

Hem çöpe atılacak etlerin israf olmasına engel olur hem de hayvanları doyururlardı.

'işkembe kelle ayak, paça, mançaaa' diye bağırırlardı.

İstanbulun üzerinden 20 milyon köylünün, arabesk lümpenlerin geçmesinden önceydi.

 

Ayrıca bkz 111 Soruda Hayvan Hakları kitabı

  • Osmanlı’da mancacı